Overwin Je Angst Voor Het Onzekere

Het zijn gekke tijden momenteel. We zitten bijna allemaal letterlijk aan huis gekluisterd en leven in sociaal isolement, met de televisie, radio en het internet als nieuwsbron. Zo’n enorme verantwoordelijkheid van de informatiebronnen heeft ook een enorme impact op het gedrag van de mensen die het lezen, bekijken en beluisteren. Ik zie het als onbewust paniekvoetbal op globaal niveau. De oorzaak? Onzekerheid.

Hoewel onzekerheid een basisbehoefte is, kan voor sommige mensen te veel hiervan leiden tot angst en zelfs paniek. Dit uit zich vaak in onbewust gedrag. Je bent niet bewust dat je paniekvoetbal speelt, maar kijkt om je heen naar wat anderen doen.

In deze tijd waarin niemand echt weet hoe lang deze situatie blijft aanhouden, valt er ook weinig te zeggen over wat je zelf het beste kan doen. Regels en restricties worden vanuit de overheid opgelegd, en daar hebben we ons aan te houden.

Wat moet je dan doen als de beperkingen van hogerhand komen, je het zelf niet weet, en naar anderen om je heen kijkt die het ook niet weten?

Mijn eigen ervaring met onzekerheid

In de afgelopen 30 jaar heb ik talloze keren te maken gehad met onzekerheid. Met 60 operaties, 1% gezichtsvermogen, Diabetes op jonge leeftijd, nierdialyse, een dubbele orgaantransplantatie en honderden ziekenhuisopnames, waarbij ik zelfs tot twee keer toe op het randje van de dood heb gestaan, kan ik wellicht voorzichtig zeggen dat ik enige ervaring heb hoe met onzekerheid om te gaan.

Onzekerheid uit zich vaak in angst, paniek, zenuwachtigheid en stress, gepaard met een overvloed aan adrenaline en cortisol; beiden stresshormonen die zorgen dat je in een staat van verhoogde alertheid blijft. Deze stoffen zijn effectief in het moment, maar worden schadelijk wanneer ze lang blijven aanhouden.

Angst en Gezondheid

Het gevolg is dat je niet helder kunt blijven denken of een stap terug kunt doen om je eigen situatie te overzien. Dit heeft invloed op alle facetten van je leven, beginnend bij je gezondheid. Mentaal, emotioneel en fysiek is een langdurige stroom van cortisol en adrenaline erg schadelijk, en dit kan leiden tot chronische klachten als slapeloosheid, ondervoeding, bot-, spier- en gewrichtsklachten, ontstekingen, en uiteindelijk zelfs diverse chronische aandoeningen en ziekten; zowel op mentaal als fysiek niveau.

Daarnaast leidt langdurige stress tot extra problemen in relaties, werk, financiën, persoonlijke ontwikkeling en uiteraard de mate van zingeving, voldoening, geluk en succes dat je zult ervaren.

Omdat we allemaal te maken hebben met hetzelfde probleem, is het belangrijk dat we kijken naar hoe verschillende mensen reageren en omgaan met de situatie. Frappant is, dat niet iedereen hetzelfde model hanteert om te kunnen omgaan met deze onzekerheid. Niemand kan je daarom vertellen welke aanvliegroute het beste is.

Je eigen kaart van de wereld is hierin dus ontzettend belangrijk. Hoe je de situatie ziet is grotendeels afhankelijk van je eigen ervaringen uit het verleden, je overtuigingen, je kernwaarden en de vaardigheden die je hebt opgedaan om met onzekerheid om te gaan.

Sommigen zien deze pandemie als een verkapte zege om ‘naar binnen’ te gaan. Met methodes als meditatie, yoga, het volgen van online studies en cursussen op het vlak van persoonlijke ontwikkeling of het opdoen van meer kennis en ervaring in nieuwe (vak)gebieden pakken zij de gelegenheid aan om aan zichzelf te werken en zichzelf te blijven ontwikkelen.

Anderen zien dit moment als rustmoment en kiezen ervoor om meer televisie te kijken of langer in bed te blijven liggen, uit te slapen en rond te lopen in hun pyjama. En weer anderen verdiepen zich in de impact die deze crisis heeft op de natuur en focussen zich op het licht dat sterker gaat schijnen.

We hebben allemaal een eigen keuze in hoe we deze situatie willen ervaren, zolang we bewust blijven van het feit dat we een keuze hebben. Onnadenkend met de massa meegaan, je kop in het zand steken, enkel op het positieve focussen en de schaduwkanten nog verder wegstoppen of negeren, niets doen, de situatie bagatelliseren of juist enorme naslagwerken erop naslaan of complottheorieën lezen en anderen ervan overtuigen dat er veel meer speelt dan dat de media ons voorschotelt; het kan allemaal. De vraag blijft: wat kies jij? En misschien belangrijker nog: kies je bewust?

Je bewust worden van je gedrag is zo belangrijk. Het onthult namelijk welke overtuigingen een grote rol spelen en wat voor waarden daar het gevolg van zijn. Dit is belangrijk in tijden van onzekerheid, omdat je teruggrijpt naar manieren, mechanismen en methodieken die je destijds hebt ingezet om met onzekerheid om te gaan.

Hier zijn een aantal praktische punten die ik je wil meegeven om je zowel bewust te worden van je gedrag, alsook in de gelegenheid stellen om optimaal om te gaan met de keuzemogelijkheden ten aanzien van onzekerheid.

1. Kijk naar je Waarden en Overtuigingen

Je overtuigingen bepalen je gedrag, en het izjn je waarden die ervoor zorgen dat je jezelf en anderen beoordeelt op basis van dat gedrag. Een kritisch onderzoek levert vaak een mooie ontdekking op in wat je ondersteunt of belemmert in je overtuigingen. Weten wat je kernwaarden zijn ondersteunt je verder in het toewerken naar ander gedrag en nieuwe acties om beter om te gaan met nieuwe situaties.

2. Gebruik angst in je voordeel

Angst mag dan een slechte raadgever zijn, het is een prima informateur. De boodschap van angst, is dat je je beter moet voorbereiden op wat er gaat komen. Kom dus in actie. Dit valt goed samen met onzekerheid. Door je te laten informeren wat angst je te vertellen heeft, kun je stappen nemen om ervan af te komen. Doe je dat niet, dan zal het angststemmetje steeds sterker en luider worden. Luister dus naar je angst, zie de boodschap die het je te brengen heeft, en neem actie.

3. Zie angst voor wat het vertegenwoordigt

Met andere woorden: maak het niet groter of erger dan het is, en focus je op hoe je de situatie zou willen zien. Neem vervolgens die stappen die je in die richting helpen te gaan. Met de boodschap van angst in je achterhoofd kun je voldoende doen om er je voordeel uit te halen. Zie het daarom niet als obstakel, maar als bescherming.

4. Vergroot je comfort zone

Je comfortzone is waar je je zeker in voelt. Onzekerheid ligt buiten je comfortzone. Daarom is het vaak ook eng om nieuwe dingen te doen. Wanneer je met kleine stapjes buiten je comfortzone treedt, dan blijft de angst en onzekerheid in toom, en kun je toch jezelf blijven ontwikkelen terwijl je je comfortzone vergroot. Zo ga je niet alleen onzekerheid en angst te lijf met daadkracht, maar vergroot je je comfortzone en je wereld met nieuwe ervaringen tegelijkertijd.

5. Volg je hart

Angst zit in je hoofd en manifesteert zich in je lijf. De ogen zijn vaak de eerste zintuigen die potentieel gevaar waarnemen, en sturen de signalen door naar de hersens die een directe interpretatie maken of iets gevaarlijk is of niet. Wanneer gevaar geconstateerd wordt, reageert het lichaam. In deze tijden is er geen direct gevaar zichtbaar, meer de anticipatie erop. In plaats van de focus te leggen op wat er mis zou kunnen gaan of hoe anderen zich gedragen, volg je eigen hart. Adem een paar keer diep in je hart en voel het kloppen. Word je bewust van je hart, je longen en je lichaam en breng jezelf terug in een staat van zekerheid en zijn. Jij leeft nu, en vanuit het hier en nu kun je terugkomen in een staat van zekerheden. Daarmee balanceer je jezelf beter en neemt angst en onzekerheid af.

6. Erken angst en onzekerheid

Het is makkelijk om te zeggen dat je ergens niet bang voor bent, maar wie alsmaar naar het mooie heldere luchtruim blijft kijken, ziet de kuilen in de weg over het hoofd. Focus je dus niet alleen op het positieve, maar erken ook het ‘negatieve’; de angst, boosheid, onzekerheid, schaamte en schuldgevoelens; het zijn allemaal emoties die een boodschap hebben en aansporen tot actie. Door deze gevoelens te erkennen en te accepteren dat ze er zijn, bied je ze ruimte om uit je systeem te gaan. Dit zorgt niet alleen voor aanzienlijke stressvermindering, maar je helpt jezelf tegelijkertijd ook met het helen van oud zeer dat zich heeft vastgezet in je onbewuste.

7. Don’t act out, but look in

‘Acting out’ betekent dat je de oplossingen voor je ongemak en ongeluk buiten jezelf zoekt. Hiermee maak je jezelf niet alleen afhankelijk van anderen ten aanzien van je geluk, rust en zekerheid, maar blijf je in een vicieuze cirkel ronddraaien die je op de lange termijn meer schade oplevert dan dat het positieve verandering biedt. Door juist ‘naar binnen’ te gaan, neem je je eigen gedragingen, emoties en overtuigingen onder de loep en overwin je sneller je angst en onzekerheid omdat je ziet waar het aan gerelateerd is. Bezinning biedt inzicht, en inzicht biedt mogelijkheid tot aanpassing en verandering.

Voor elk gedrag dat we vertonen is een reden te vinden. Vaak zijn dit onbewuste redenen, en dat maakt het soms lastig om echt te weten waarom we doen wat we doen. Angst is een waarschuwingssignaal dat je attendeert op iets waar je onzeker over bent en nog niet stilgestaan hebt bij welke mogelijkheden je hebt om daar verandering in te brengen.

Feit is dat de situatie is zoals deze is. Je kunt je er angstig en onzeker over voelen, en dat is prima. Je kunt er ook voor kiezen om ondanks alle onzekerheden je eigen pad te blijven volgen door gefocust te blijven op wat je mogelijkheden zijn, je eigen plan te trekken en je te richten op de kansen die ook met deze situatie gepaard gaan.

Ook deze periode gaat voorbij, ook al weet niemand nog wanneer dat precies is. Maak daarom gebruik van de tijd en ruimte die er nu is om jezelf verder te ontwikkelen. Dat neemt niet alleen de angst voor het onbekende en het onzekere weg; het zorgt ook voor verdieping van je persoonlijkheid, verbreding van je vaardigheden en vergroting van je zelfvertrouwen.

Hier is mijn vraag voor jou vandaag: wat doe jij om angst voor het onzekere te overwinnen?

Ik ben benieuwd naar je ervaring. Laat daarom hieronder jouw reactie achter en ik kom er zeker bij je op terug.

Op jouw succes,

Robert

PS: kom je steeds weer die momenten tegen waarin je niet sterk in je schoenen staat? Is het tijd om echt de basis te leggen voor een leven van zelfvertrouwen en eigenwaarde? Download dan hier mijn gratis boek Sterker Dan Ooit.