3 Vragen Die Je Jezelf Moet Stellen Voor Je Dood

Onlangs werd ik gebeld door een agent van een uitvaartverzekeraar. Hij vertelde me dat volgens hun informatie ik begin 2010 als ondernemer aan de slag ben gegaan, en hij vervolgde zijn opening door me een vraag te stellen: of ik ooit al eens gedacht heb aan mijn wensen voor een begrafenis. ‘Nou, nog niet in detail’ was mijn antwoord. Waarom zou ik er nu al mee bezig zijn? Ik ben pas 29 jaar oud!

Het gesprek vervolgde en zoals ik verwachtte kreeg ik een cold acquisition call, ook wel bekend als het vervelende telefoontje dat altijd tijdens het eten komt. Ik heb zelf jarenlang dit werk gedaan, dus ik weet als geen ander hoe zo’n gesprek in elkaar zit. En eerlijkheidshalve moet ik ook bekennen dat ik in dit gesprek goed werd behandeld en er weinig werd opgedrongen. Wat me wel tegenviel was dat dit telefoontje in ongeveer 2 tot 3 minuten afgerond moest worden, en dat het de bedoeling is – gezien vanuit de medewerker – om een klant, mij dus, uiteindelijk binnen te halen. …Jongens, we hebben het wel over één van de belangrijkste onderwerpen waar we het over kunnen hebben. Daar raus je toch niet in een paar minuten doorheen?!

Ik vroeg hem om informatie toe te sturen, kreeg helaas een ‘kan niet’ op mijn verzoek en besloot daarna het telefoongesprek dan ook maar te beëindigen. Toch zette het me aan het denken. Hoe wil ik de afsluiting van mijn leven georganiseerd hebben? Hoe wil ik dat ik terugkijk op mijn leven?

Ik heb vaak de gelegenheid gehad om het leven te laten; verschillende ongelukken, acute ziekenhuisopnames, comateuze situaties. Maar telkens krabbelde ik weer overeind, uit het dal.  Me er goed van bewust zijnde besef ik dat ik enorm veel geluk heb gehad; dat ik er nu nog ben en het leven zoals ik dat wil leiden verder vorm kan geven. Daarbij komen telkens drie vragen in me op (een soort van in case of sudden death-vragen):

• Heb ik geleefd?
• Heb ik liefgehad?
• Deed ik ertoe?

Elk van deze vragen – hoe ik ze ook beantwoord – zijn voor mij belangrijke peilers om te checken of ik inderdaad het leven dat ik wilde leven ook geleefd heb. Hoewel ik er nu nog niet van uit ga dat ik dit leven verlaat, vind ik dat ik er goed aan doe deze drie vragen toch te stellen.

Dat geldt ook voor de mensen die veel voor me betekenen in mijn leven: mijn vrienden, en belangrijker nog: mijn familie. Ieder van hen heeft een ontzettend belangrijke rol in mijn leven gespeeld, en doet dat nog! Ook voor hen gelden de drie vragen, maar dan in relatie tot mij.

12 november was ik jarig. En voor de eerste keer in mijn leven koos ik ervoor om niet mijn verjaardag te vieren. Zoals ik al op de dag zelf schreef, ik leef in dankbaarheid. Het besef dat ik er vandaag de dag nog ben, op deze planeet, met de mensen en gebeurtenissen om me heen die belangrijk voor me zijn en waar ik dankbaar voor ben; dat is wat geldt. Het vieren van een verjaardag hoefde in dat opzicht niet voor mij van toepassing te zijn.

Met een acute en noodzakelijke medische ingreep die mijn leven totaal op zijn kop zette in mei, en het overlijden van mijn Petra eind juni, vond ik het nou niet bepaald een jaar om over naar huis te schrijven. Een feestelijke afsluiting van dit levensjaar hoefde wat dat betreft dan voor mij ook niet. Ik had mijn zinnen gezet op het nieuwe jaar. 2011. Dat is mijn jaar!

Met die gedachte ging ik dan ook langzaam aan de avond van mijn verjaardag in. Ik had die middag snoepjes gegeten om mezelf toch te feliciteren, maar helaas waren die slecht gevallen, en het gevolg was dat ik aan het einde van de middag – en later de resterende avond, zo zou blijken – misselijk was en tot niet in staat om überhaupt mijn verjaardag op wat voor manier dan ook te vieren.

Het werd dus een vroege avond. Ik had mijn enige afspraak afgezegd en ik ben in alle rust thuis op de bank geploft. Heerlijk. Ik heb me geloof ik nog nooit zo prettig onwel gevoeld. En met een lange nacht in het verschiet zou ik in het weekend weer goed kunnen bijtanken, om zo de resterende twee weken van de blogmarathon te kunnen voltooien alsook een goede start maken aan mijn nieuwe levensjaar. Begrijp me goed, ik vind het leuk om te doen, zo’n blogmarathon. En het blijft een fantastische uitdaging. En het is ook echt flink aan de bak!

Surrealisme

Je weet pas wat je hebt als je het niet meer hebt. Je weet vaak pas wat iets je waard is als het je ontnomen wordt. De meesten van ons staan er niet bij stil, maar dat wat we in de wereld om ons heen zien, is de surrealistische uiting van dat wat er in ons leeft. Veelal zien we die (mogelijke) waarheid in het tegenovergestelde, maar feitelijk is er geen verschil.

Dat wat in onze mind echt is, dat is echt in de wereld die we zien, en dat wat we zien met onze ogen is echt in de wereld in onze mind. En alles gaat goed totdat er een syntax error ontstaat, als gevolg door iets wat we niet hadden zien aankomen, verwacht of ingecalculeerd. Je verwacht geen olifant in een trein, of een F16 op de snelweg, of je vader en je schoonmoeder samen in bad. Als dat dan wel gebeurd, dan is het net alsof je ogen je voor de gek houden, en je er niet bij kunt met je mind om te bevatten wat er gebeurt. In een vorige blog schreef ik al over de oude Indianen die de schepen van Columbus niet konden zien, simpelweg omdat ze zoiets niet verwachtten te zien.

Wanneer je gevraagd of zelfs gedwongen wordt iets te geloven of te zien wat je mind niet kan bevatten, dan lijkt het alsof het verdrag tussen je ratio en je emoties verbroken wordt en er achter de schermen reeds is afgesproken, dat in geval van zo’n dergelijke situatie de ratio de man in charge wordt en je emotie een stap opzij doet of zich zelfs totaal uitschakelt.

Ik kan nog steeds niet bevatten dat mijn vader er niet meer is. misschien komt dat pas nadat de uitvaart is geweest en alle hectiek voorbij is. al het geplan, het geregel en de logistiek en administratie zorgt ervoor dat je in zo’n situatie ook niet goed kunt voelen. Dat is misschien ook maar goed ook, anders zou er niets van de uitvaart terechtkomen.

Frappant hoe een telefoontje van een uitvaartverzekeraar vrijwel gelijktijdig komt met het overlijden van mijn vader. Een ironische en wellicht cynische vorm van toeval…

Drie antwoorden

Voor mij heeft mijn vader geleefd. Bij het voorbereiden van zijn uitvaart zie ik pas hoe hij geleefd heeft. Als een wereldreiziger. Een getalenteerde man die op de achtergrond zorgde dat zaken geregeld werden. Zowel in zijn werk, als ook in zijn familie.

Ik kan zonder twijfel zeggen dat hij heeft liefgehad. Misschien niet met zoveel woorden – want de keren dat hij verbaal zei dat hij van me hield waren vrij schaars – maar bovenal in zijn daden. De liefde die hij in het plakken van mijn band stopte toen ik nog heel jong was. De liefde die hij gaf door me elke week van en naar Amstelveen te rijden om zo zijn steentje bij te dragen aan het succesvol kunnen afronden van mijn middelbare school. En de liefde die hij dagelijks stopte in het diner wat hij bereidde. Hij stond dan al vanaf half drie ’s middags in de keuken, en elke keer verbaasde ik me er dan weer over dat we pas om half 8 achten. Maar wat hij deed, deed hij met liefde. In stille liefde.

En daarom deed hij er ook toe. Mijn vader is goddelijk. Want hij zorgde er samen met mijn moeder voor dat ik ter wereld kwam en als dat niet goddelijk is, dan weet ik het ook niet. Zijn divine spirit leef in mij voort, want ik ben niet voor niets een kind van mijn vader. En dat betekent veel voor mij. Het is hij die me geleerd heeft wat ik nu leef. En het is hij die me in staat heeft gesteld te worden wie ik nu ben. Juist door alle troubles die ik met hem had. Als ik die niet had, dan was ik nooit in de persoonlijke ontwikkelingstrainingen gerold, en was ik nooit de persoon geworden die ik nu ben. He changed my life. En dat is misschein nog wel het belangrijkste voor me.

Ik besef me steeds vaker dat de mensen om je heen belangrijk zijn. Dat ze je kunnen helpen – soms op de voor de hand liggende manieren, soms op een wijze waar ze je het bloed onder je nagels vandaan kunnen trekken. Maar hoe dan ook, ze stellen je in staat om te groeien als mens. Om ervaringen op te doen, om te leren wat leven is, en om daarmee ook weer anderen te kunnen helpen.

Deze drie vragen zijn voor mij belangrijk. Ze zijn belangrijk voor mijzelf, maar ook in connectie met de mensen die me dierbaar zijn. ik doe er voor mezelf dan ook alles aan om daadwerkelijk te leven. Om er uit te halen wat er in zit en om van elke dag het meeste te maken. Om anderen lief te hebben, ze met respect en in nieuwsgierigheid te behandelen. Zo kan ik wellicht ook meer gaan geloven dat ik ertoe doe (in dat opzicht dan).

Drie vragen die belangrijk zijn in ieders leven. Om bij stil te staan en om eens goed onder de loep te nemen welke antwoorden ze teweeg brengen.

Robert