De Betekenis van Negatieve Emoties

  Emoties zijn vreemde dingen. Ze bepalen hoe we gebeurtenissen betekenis geven en hebben vaak grote impact, zelfs verstrekkende gevolgen op het verloop van de dag, week, maand – en ja, soms zelfs de rest van het jaar. Toch zijn emoties belangrijk, ook de negatieve. In dit artikel ga ik dieper in op welke emoties er zijn, wat hun betekenis is en welke boodschap ze met zich meedragen.

Elke Emotie Telt

We leven vandaag de dag met de veronderstelling dat we alleen maar de positieve emoties moeten ervaren. Natuurlijk wil niemand willens en wetens de negatieve ervaren, maar in sommige gevallen lijkt het alsof we hierin doorgedraafd zijn. Kijk alleen al naar de immense positieve Facebook berichten waar al je vrienden nagenoeg uitsluitend positieve mededelingen hebben. Het gevolg is dat, zeker bij de jongere generaties, er een beeld ontstaat dat je voorhoudt dat je je negatieve emoties niet mag delen, of zelfs niet mag toestaan. Het gevolg: onderdrukking, implosie, en vergrote kans op depressie.

Negatief is Niet Negatief

We kunnen onze emoties grofweg onderverdelen in twee soorten emoties: de negatieve en de positieve. Het interessante hieraan is, dat we veelal geloven dat negatieve emoties ons niet dienen, en dat we moeten blijven focussen op het maximaliseren van de positieve, zelfs als dat betekent dat we ze krampachtig moeten vasthouden, een masker op moeten zetten, of de negatieve onzichtbaar maken voor de buitenwereld en onszelf. Helaas is dit niet een effectieve aanpak; negatieve emoties zijn belangrijke indicatoren die aangeven wat er van binnen gebeurt – zolang je de boodschap kunt horen welke de emotie je te vertellen heeft. In de meeste gevallen gebruiken we één van vier manieren om met negatieve emoties om te gaan, en geen van deze manieren werken op de lange termijn. Sterker nog, ze zullen je eerder in hun macht houden dan dat je in staat bent om die dingen aan te pakken die ervoor zorgen dat je ze niet meer hoeft te voelen. Een betere manier hierin is om de zogenaamde negatieve emotie te erkennen en te luisteren naar de betekenis die het draagt. Hieronder categoriseer ik de tien grootste groepen emoties, en de betekenis die ze met zich meedragen. Elke emotie is hierin een waardevolle informateur die je kan vertellen wat er precies aan de hand is, en wat je kunt doen om ervan af te komen.

1. Oncomfortabele gevoelens

Hoewel dit als een algemene emotie klinkt, vallen hier diverse emoties onder, zoals verveling.

2. Angst

Angst is weliswaar een slechte raadgever, maar een goede informateur. Het vertelt je dat je je beter kunt voorbereiden op wat er gaat komen. Neem voldoende maatregelen en je zult zien dat die angst afneemt. Blijf in ieder geval niet in je hoofd zitten.

3. Pijn

Gevoelens van pijn laten vaak zien dat een verwachting niet uitgekomen is. Dit zorgt voor een onderliggend gevoel van verlies, en het is daarom goed om opnieuw te evalueren of je verwachtingen reëel zijn, en al dan niet zijn uitgesproken. Bedenk dat een onuitgesproken verwachting een geplande teleurstelling is.

4. Boosheid

Boosheid heeft als betekenis dat er een belangrijke regel is overschreden; hetzij door anderen, maar soms ook door jezelf. Boosheid staat vaak in verbinding met gevoelens van pijn en verlies; het is de explosieve variant op pijn.

5. Frustratie

Frustratie komt als gevolg van telkens dezelfde aanpak gebruiken om andere resultaten te realiseren. Om die reden is de boodschap van frustratie dan ook om je aanpak te veranderen, zodat je je doel bereikt.

6. Teleurstelling

De emotie teleurstelling geeft aan dat je je verwachtingen moet bijstellen. Ook al heb je soms een reële verwachting over iets of iemand, bijvoorbeeld omdat je iets beloofd is. In dat geval is teleurstelling weliswaar legitiem, maar is het ook belangrijk om te kijken naar wat je nu van de situatie of de ander verwacht. Voor je het weet kun je namelijk weer in een teleurstelling belanden.

7. Schuld/Spijt

Zowel schuldgevoelens als spijt ergens van hebben zijn emoties die je vertellen dat je je eigen norm(en) hebt overschreden. Het is belangrijk dat je zo snel mogelijk in actie komt om de dingen weer goed te maken wanneer je het verknald hebt.

8. Ontoereikendheid

Gevoelens van ontoereikendheid zoals (zelf)twijfel of het gevoel dat je het niet waard bent) geven je mee dat je actie moet ondernemen om (er) beter in te worden. Als je vind dat je niet goed genoeg bent, dan is het opdoen van nieuwe vaardigheden of het versterken van je huidige tekortschietende vaardigheden de sleutel om je beter te voelen.

9. Overladen/Depressie

Wanneer je te veel hooi op je vork genomen hebt, en alles een prioriteit hebt gemaakt dat ook nog direct afgehandeld moet worden, dan komen deze emoties naar de oppervlakte. Wanneer je hiermee te maken hebt is het goed om een her-evaluatie te maken wat nu echt belangrijk is; met andere woorden: gaat het hier om een noodzaak of een verlangen?. Je voelt je overweldigt of overladen wanneer je te veel dingen wil doen in te weinig tijd.

10. Eenzaamheid

De betekenis van eenzaamheid is dat je verlangt naar connectie en verbinding. Luister naar wat deze emotie je te vertellen heeft, zodat je weet wat voor connectie je werkelijk wilt; zoek je een vriendschap, of iemand om mee te praten of iets anders?

De Boodschap van Elke Negatieve Emotie

Laat me in ieder geval zeggen dat het woord ‘negatief’ hier niet op zijn plek is. Elke emotie, ook degenen die we niet fijn vinden zijn er om je verder te helpen. Het is niet de bedoeling dat je deze emoties onderdrukt, erin blijft hangen of ze als vergelijking inzet met anderen die het moeilijk hebben. Zie ‘negatieve’ emoties voor wat ze zijn: het zijn allemaal actiesignalen dat er iets moet veranderen. Op dezelfde manier doorgaan zorgt enkel voor meer van die emotie, en dat is denk ik niet waar je op zit te wachten. Het goede nieuws is dat je maar één of twee dingen hoeft te veranderen. Daarmee is het een makkelijkere keuze om verandering teweeg te brengen. Elke keer dat een zogenaamde negatieve emotie de kop opsteekt is het goed om eerst te achterhalen wat de betekenis is van die emotie, en vervolgens ofwel je perceptie, dus hoe je ernaar kijkt te veranderen, of je actie. Met andere woorden, kijk met andere ogen naar de situatie en zoek naar wat het nog meer kan betekenen anders dan je eerste interpretatie, of zorg ervoor dat je een andere aanpak hebt en andere acties neemt dan die je tot nu toe gedaan hebt. In sommige gevallen is het nodig om zowel je perceptie alsook je actie(s) te veranderen. Hier is mijn vraag voor jou vandaag: welke van deze emoties ervaar jij het meeste? Ik ben benieuwd naar je ervaring. Laat daarom hieronder je reactie achter en ik kom er zeker bij je op terug. Soms is het goed om niet in je eigen innerlijke wereld te blijven hangen of in rondjes te draaien. In dat geval kan coaching of zelf-coaching een goede aanpak zijn. Als je al enige tijd vastzit of je hebt het gevoel dat je niet verder komt, dan kan mijn online programma Choicepoints hierin je ondersteuning bieden. Op jouw succes,   Robert       Als je dit artikel over de betekenis en de boodschap van negatieve emoties waardevol vindt, deel het dan met je LinkedIn contacten, je Facebookvrienden en anderen in je netwerk door op onderstaande sociale mediaknoppen te klikken.