Het lijkt wel alsof we in een dagelijkse strijd verwikkeld zijn. Een gevecht dat zich binnenin afspeelt en zich reflecteert in de buitenwereld. Deze innerlijke strijd is onderdeel van de dualiteit waarin we leven, alsook de bagage die we in de afgelopen decennia hebben opgepikt en meegenomen. Om ervoor te zorgen dat je niet meer hoeft te vechten, is een aantal belangrijke inzichten en principes nodig. Deze deel ik met je in dit artikel.
Een meningsverschil, een woordenwisseling, een discussie, een ruzie, al dan niet met dichtslaande deuren; zelfs een werkelijk gevecht waarbij je letterlijk om de oren geslagen wordt. Je hebt er zeker mee te maken gehad. Bijvoorbeeld met je geliefde. Of anders zeker wel je familie. En als dat het niet is, dan is het zeker wel je collega’s op het werk, of misschien wel een wildvreemde in het verkeer, bij de supermarkt of gewoon op straat.
Elke keer weer beland je in de valkuil van emoties die je naar beneden trekken. Ze zorgen voor een flare-up van je ego, die koste wat kost zijn gelijk wil halen. Zelfs ten koste van de ander. Het lijkt wel alsof we mensen hard-wired zijn voor strijd.
Biologie
En dat klopt ergens ook. Kijk je naar de biologie van de mens, en met name de hersens, dan is er in het brein een deel te vinden, dat in de volksmond ook wel bekend staat als het reptielenbrein, dat verantwoordelijk is voor de vecht-vlucht-verstar reactie. Dit deel, de amygdala, reageert op potentieel gevaar. Het gevaar van de amygdala is helaas dat in de wereld van vandaag hij nogal vaak afgaat. Dit heeft onder meer te maken met de hoeveelheid stress die je ervaart; we doen meer en meer in minder tijd. En deze tendens heeft zich in de afgelopen 50 jaar alleen maar verder voortgezet.
Het is dan ook niet vreemd dat met een overdosis aan stresshormonen – denk aan cortisol en adrenaline – je hoofd tekeergaat en in de vechtmodus schiet wanneer het getriggerd wordt.
Ego
In samenwerking met je ego wordt deze vechtmodus nog verder vergroot. Je ego is een collectie van je eigen normen, waarden, opvattingen, overtuigingen, meningen, rituelen, gewoontes en zienswijzen. Het is erop gefocust om zijn gelijk te halen, en is bereid om ervoor te vechten.
Je ego speelt een grote rol in hoe je door de dag komt. Vanaf het moment dat je opstaat tot het moment dat je naar bed gaat is je ego actief en doet het zijn kunstjes om ervoor te zorgen dat het krijgt wat het wil. Helaas zie je soms pas achteraf, wanneer de zoveelste strijd om rondslingerende sokken is gevoerd, dat het om een ego kwestie ging en dat de ruzie die je erom gevoerd hebt onnodig was, alsook het spreekwoordelijke bloedvergieten dat tot verdere verdieping van de emotionele wonden heeft geleid.
Fysiologie
In communicatie is lichaamstaal de hoofdrolspeler. Je kunt vaak al aan iemands lichaamstaal zien wat de kern van de boodschap is die overgedragen wordt. Iemand in een vechtmodus ademt oppervlakkig, en de spieren in het lichaam zijn gespannen; klaar voor het gevecht. De hartslag is hoog, waardoor je, als je goed oplet, ook bepaalde bloedvaten ziet verwijden. Je herinnert je vast nog wel iemand wiens aders in zijn of haar hoofd duidelijk zichtbaar waren toen hij of zij boos was.
En natuurlijk kun je ook aan iemands stem horen wat er speelt vanbinnen. Korte salvo’s van luide woorden, snel achter elkaar afgevuurd en monotoon zijn duidelijke indicaties van iemand die de strijd opzoekt, zij het uit verdediging of aanval.
De enige goede strijd
In alle bovengenoemde gevallen is een gevecht niet nodig. Voordat ik toekom aan het alternatief, wil ik nog met je delen welke strijd de enige strijd is die de moeite waard is om te voeren.
Als je weet dat alles wat er buiten je afspeelt een reflectie is van wat er zich binnen in je afspeelt, een soort spiegel van de buitenwereld naar je binnenwereld, dan weet je dat alles wat er gebeurt een uitnodiging is om bij jezelf te rade te gaan en de onbalans, en onrust in jezelf recht te zetten.
De enige strijd die daarom echt de moeite waard is om aan te gaan, is die met jezelf. Met die delen in je die de aandacht nodig hebben. Zie jezelf als een totaal systeem waarbinnen er een aantal onderdelen zijn die niet (meer) goed aansluiten op andere delen. Het systeem loopt daardoor niet goed meer en draait in de soep.
Om dit systeem weer soepel te laten verlopen is inzet nodig. Deze inzet kost soms geen enkele moeite, soms veel. Wanneer het moeite kost zou je het strijd kunnen noemen. Strijd met je innerlijke demonen, je angsten, je oude emotionele bagage zoals trauma’s en pijnpunten; triggers die je uit het hier en nu halen en je teruggooien naar een situatie uit het verleden dat je projecteert op en herbeleeft in het hier en nu.
Dit gevecht noem ik het goede gevecht. Elke andere strijd is een strijd die niet voortkomt uit liefde, maar uit angst, de kern van bijna alle negatieve emoties.
De oplossing
Wanneer je te maken hebt met iemand die de strijd aangaat met je, of wanneer je zelf getriggerd wordt en in de vechtmodus schiet, dan is bewustwording van je eigen patronen en gedrag de eerste stap. Ben je je namelijk niet bewust van wat er in je gebeurt dan kun je er ook geen actie op ondernemen om het te veranderen. En mocht je zeggen “ik wil het niet veranderen, kijk dan eens naar wat het maakt dat je dit zegt. Deze boodschap is namelijk afkomstig van je ego.
Wanneer je je bewust bent van wat je doet en waarom je het doet, dan creëer je mogelijkheden om uit te kiezen. Tot die tijd is er feitelijk geen keuze; het is handelen op de automatische piloot, en dat geeft je enkel een beperking van de ultieme vrijheid waar jij en ik in leven.
Wees diplomatiek
Wanneer je niet handelt uit getriggerde emotie, maar uit pure observatie in wat er gebeurt – zowel bij jezelf alsook bij de ander – dan wordt het ook veel makkelijker om op diplomatieke wijze te handelen. Een goed voorbeeld hiervan is het “Let’s agree to disagree”-principe. Je hoeft niet over je eigen grenzen heen te gaan, noch erover heen te laten gaan door de ander, maar je kunt wel op respectvolle wijze de keuze maken om niet de strijd aan te gaan en te zoeken naar een oplossing welke voor beiden werkt. Deze manier van mediation nodigt je uit om te zoeken naar een win-win oplossing. Daarbij is soms water bij de wijn doen de beste oplossing.
Overgave
Uiteindelijk gaat het er namelijk om dat je je mentaal, emotioneel en fysiek lekker in je vel voelt zitten. Zo’n gevoel komt voort uit een staat van zijn die ontstaat uit innerlijke rust en stilte. Het is namelijk wanneer je mind ophoudt met al het gebabbel, dat je in de stilte de rust vindt en je kunt overgeven aan wat er is. Het leidt tot inzichten dat vechten niet de oplossing is, maar dat de situatie is zoals hij is.
Niemand is in staat om een ander te veranderen. De enige die je kunt veranderen is jezelf; hoe je de wereld ziet, en alles wat er zich in bevindt. Simpel gezegd: Het is zoals het is.
Geef je daarom over aan de krampachtigheid van je mind, je ego, je oude patronen en gewoontes om je gelijk te halen door de strijd aan te gaan. het leidt tot niets dat je wilt verwelkomen in je leven. Integendeel.
Vind die innerlijke overgave en rust in jezelf door nieuwe dagelijkse rituelen te creëren. Meditatie, yoga, of gewoonweg de tv uitdoen en je laptop, tablet of telefoon uitzetten en zijn. Pas dan merk je vaak wat er nog aan gebabbel in je mind doorgaat.
De dualiteit van het leven is dat we allemaal onderscheid maken tussen ‘goed’ en ‘slecht’ en alle varianten hierop, zoals het ‘ik’ en het ‘jij’. Het nodeloze gevecht om wie er gelijk heeft of om wie de winnaar is leidt hierin tot niets meer dan vervreemding van elkaar.
Onthoud dat jij een onderdeel bent van een groter geheel. Zoals de Perzische dichter Rumi ooit zei” You are not a drop in the ocean, you are the entire ocean within the drop. Je bent een deel van het geheel dat het geheel in zich heeft.
Leer om te leven in overgave. Om open te blijven voor wat er bij anderen gebeurt en daar zonder oordelen in te zijn. Verschil van mening is prima. En het hoeft niet gelijk tot een gevecht te leiden om wie er gelijk heeft. Pas dus op wanneer je de volgende keer de automatische neiging voelt om de strijd aan te gaan. Sta even stil. Haal een paar keer adem en vraag jezelf af wat het je voor goeds gaat opleveren om het gevecht aan te gaan – al was het maar in een fractie van een seconde.
Laat je drang om gelijk te hebben, om het gevecht aan te gaan en om ‘de winnaar’ te zijn los. Je bent al een winnaar, je hebt al gelijk. Het is wat het is, en dat is genoeg om in overgave en innerlijke rust te leven.
Hier is mijn vraag voor jou vandaag: ik weet dat we allemaal de automatische reactie voelen wanneer er iets gebeurt waarin onze mind, en lichaam in een vecht-modus schiet.. Ook ik betrap me er vaak genoeg op. De vraag is alleen: waar komt dit het vaakst voor? Mijn vraag is daarom: In welke situatie(s) merk jij dat je in de vecht-modus schiet?
Ik ben benieuwd naar je antwoord. Laar daarom hieronder je reactie achter, en ik kom er zeker bij je op terug.
Op jouw succes,
Robert
Als je dit artikel over loslaten waardevol vond, deel het dan met de mensen in je netwerk door op de social mediaknoppen te klikken, zodat zij ook van deze kennis profiteren.
PS: kom je steeds weer die momenten tegen waarin je niet sterk in je schoenen staat? Is het tijd om echt de basis te leggen voor een leven van zelfvertrouwen en eigenwaarde? Download dan hier mijn gratis boek Sterker Dan Ooit.
Praten over geld en de emoties die daaraan gekoppeld zijn is dikwijls niet makkelijk. Wat ik in je bericht teruglees is met name jouw gevoel; je voelt je bang en onzeker, en boos.
Al deze emoties hebben een betekenis en zijn actiesignalen die je laten weten dat je iets moet veranderen.
Waar hierin de werkelijke kern lijkt te zitten is de communicatie die je met je man hebt. Kunnen jullie elkaar de ruimte geven om werkelijk naar elkaar te luisteren? Kun je horen wat de ander zegt voordat je gelijk met een antwoord klaar staat (en vice versa)?
Dit zou ik je willen meegeven:
1. Haal de emotionele druk van de ketel bij een coach of therapeut. Wanneer jij hiervan vrij bent, kun je makkelijker in gesprek gaan met je partner.
2. Bespreek je gevoelens en zorgen zonder er in te zitten met hem. Gebruik desgewenst een “talking stick” om ervoor te zorgen dat jullie elkaar echt kunnen horen (hij zal ook zeker zijn kant van het verhaal willen vertellen.
3. Zoek naar plekken waar je er voor elkaar kunt zijn. Welke behoeften heeft hij en heb jij, en hoe kunnen deze vervuld worden?
4. Maak samen een plan; werk samen.
Ik kan me voorstellen dat dit geen makkelijke opgaven zijn waar je in een uurtje klaar mee bent. Er lijkt meer achter te zitten dan enkel de punten die je aankaart, met name omdat dit al enige tijd speelt. Neem daarom kleine stappen die je weer dichter bij elkaar brengen.
Jullie zijn financieel aan elkaar gekoppeld. Hij doet zijn ding om zo goed mogelijk voor jullie gezin te zorgen, daar ga ik even van uit (hij zal niet willens en wetens beslissingen nemen die voor meer stress en onzekerheid zorgen). En in plaats van een tegenstander heeft hij (en jij ook) meer baat bij iemand die met hem meedenkt en hem ondersteunt dan nog iemand die dat niet doet.
Nogmaals, kijk daarom naar de behoeftes die jullie beiden hebben, en probeer elkaar daarin door middel van duidelijke communicatie en luisteren elkaar hierin te ondersteunen.
Onthoud dat je niemand kunt veranderen, je partner ook niet. Jezelf wel. Daarom is het belangrijk dat jij ook met jouw punten aan de slag gaat; maak je vrij van de emotionele druk en onzekerheid, zodat jij straks makkelijker en ‘schoner’ in contact kan gaan met wat je met hem wilt delen, en waarom.
Laat me weten hoe dit voor je werkt, en wat ik voor je kan betekenen.
Robert
In reactie op mijn partner als hij praat over steeds hogere bedrijfskosten, hoge rente en geen middelen om de rekeningen te betalen. Hij verwacht financiële steun vanuit de bank en van mij en hoopt op betere tijden. In mijn ogen zit zijn bedrijf opnieuw in financiële problemen door de keuzes qua bedrijfsvoering die hij door de jaren heen steeds gemaakt heeft. Ik stond niet achter zijn keuzes, maar hij ging zijn eigen weg. Ik probeer het verleden te laten rusten en hem te steunen, maar eigenlijk ben ik ontzettend kwaad op hem en op zijn slachtofferhouding, en heb ik weinig vertrouwen meer in de goede afloop en ik ben bang voor de gevolgen voor ons gezin, onze relatie, onze omgeving en voor mij. Als ik dit zo teruglees schrik ik er zelf van…Hoe houd ik mijn hoofd koel en zeg en doe ik de juiste dingen, zonder mezelf en elkaar te verliezen?