Schaapjes Tellen Tot Je Gelukkig Bent

In een reactie op mijn vorige post legde een trouwe lezer me uit dat er in haar leven slechts weinig mensen zijn die hun capaciteiten en kwaliteiten ten volste gebruiken en genoegen nemen met opgelegde standaards. Dit zette me aan het denken: waarom eigenlijk? Wat maakt het dat we vaak genoegen nemen met een zeker niveau waarin we zowel het alledaagse comfort opzoeken alsook een voldoening halen uit dat wat we tot doel gesteld en behaald hebben/ Liever lui Onderzoek wijst uit dat het in onze natuur ligt om met de minste energieinspanningen de hoogst haalbare resultaten te behalen, en daarbij eerder genoegen te nemen met dat wat ons op korte termijn het meeste biedt, dan te kijken naar mogelijk grotere resultaten op langere termijn. Maar waarom? In mijn beleving is de wereld naar een punt van instant gratification gegroeid; een punt waarin we behoeftes direct vervuld willen hebben. Of het nu gaat om een hamburger of een iPad, een broek of een boek, wanneer het verlangen opkomt moet het zo snel mogelijk gerealiseerd worden, anders zal dit verlangen alleen nog maar verder toenemen. Bedrijven spelen hier overigens slim op in: 24-uurs levering (vandaag besteld, morgen in huis), ‘klaar-terwijl-u-wacht-beloftes, een explosieve toename in fast-food restaurants en uiteraard de extra service van 24/7 webwinkelen. Gemak dient de mens Al deze tools zouden in theorie ertoe moeten leiden dat ons leven makkelijker zoud moeten worden, en daarmee bedoel ik dat de uitdagingen in omvang zouden afnemen en we met meer gemak de kwaliteitsbalk van het leven verder konden ophogen. In de sport vinden we een goede metafoor: een hardloper rent immers ook beter met de juiste paar schoenen, de tool die de uitdaging vergemakkelijkt om een gesteld doel te behalen. Overkill De vraag waar ik mee terugkom is: “hebben we werkelijk onze volledige capaciteiten benut om het maximale eruit te halen? Een simpele ‘ja’ of ‘nee’ lijkt in deze in ieder geval niet afdoende… Kan het zijn dat we ergens along the way verstrikt zijn geraakt in de gemakken die de tools ons geleverd hebben, en daarmee de beslissing genomen hebben dat de kwaliteitsbalk van het leven hoog genoeg stond? Dat we het besluit hebben genomen dat de standaard nu ‘goed genoeg’ was en het eigenlijk niet zo noodzakelijk was om verder te werken voor een hogere standaard? Ik bedoel: we hebben na een lange dag werken toch de luxe om So You Think You Can Dance-programma’s op onze Mediamartkt flatscreen LCD-televisie te kijken vanaf onze gratis geleverde Wehkampbank, waar we ingebuste Pringles-chips eten en genieten van een Gall&Gallwijntje of een AH bonusbiertje. Ondertussen met je iPhone of Galaxy wel even je beste vrienden updaten op Facebook dat je de favorieten wel echt de beste vindt en al tweetende en WhatsAppend je plannen voor morgenavond beraamd. De ironie is dat we allemaal het verlangen hebben om een hogere standaard te leven. Maar slechts weinigen kiezen daadwerkelijk voor het pad wat naar die hogere standaard leidt – een pad wat in vergelijking met de bestaande standaard meer tijd, inspanning en delayed gratification vraagt. Nee, ik vrees dat de generatie van vandaag meer bekend zal komen te staan als de ‘wie nu leeft, die dan zorgt generatie, ook wel de generatie ‘vandaag vind ik het leuk, mogen vind ik het niks’ genoemd, met dank aan de materialistische overvloed waarmee we om de oren geslagen worden. De wens om werkelijk gelukkig te zijn is denk ik nog nooit zo groot geweest, en terwijl we allemaal verleidt worden door externe ‘gelukmakers’, wordt de werkelijke realiteit verdoezeld op de achtergrond. Het gevolg is de overtuiging dat we het plafond van ons geluk (en potentieel) bereikt hebben en dat de wereld om ons heen de drijvende kracht is van de koers die we individueel (en misschien zelfs met z’n allen) aan het varen zijn. Feeding your mind with McDonalds-beliefs of mediocrity Maar omdat de gekozen realiteit anders is – en daarmee er misschien wel een klaagcultuur is ontstaan waarin we altijd wel wat kunnen vinden om ontevreden over te zijn – voeden we de dormente onbewuste overtuigingen dat de huidige wereld waarin we leven onveranderd zal blijven en we de toeschouwers zijn van de wereld waarin we mee mogen participeren. Deze gedachte (of geworteld geloof) biedt de vonk om het ‘ik-zit-misschien-dan-wel-ongemakkelijk-maar-ik-zit-tenminste-vuurtje' laaiende te houden. In mijn woordenboek heet dat ‘middelmatigheid’. Niets meer, niets minder. Intern geluk vs. Extern geluk Dat wat we ‘hebben’ in het leven en waar we doorgaans veel waarde aan hechten, is in bijna alle gevallen niet datgene wat ons werkelijk gelukkig maakt. Het is een extrinsieke tijdelijke vervanging voor het geluk wat we in onszelf niet weten te ontwaken. En hoewel we ,,,,,,,,,,een buitenlijflijk geluk kunnen ervaren, zal het nooit de leegte binnen onszelf opvullen, hoe erg we ook ons best doen. Wij knijpen, u blaat Gisteren was ik met een vriendin door de stad aan het lopen, alvast op zoek naar een aantal leuke Sinterklaascadeautjes voor haar vijf jaar oude dochtertje. Al pratende liepen we Blokker binnen en voor ik het besefte waar ik was binnengelopen, werd ik omringd door knuffelbeesten, Barbiepoppen, puzzels, spelletjes, raceauto’s en ander speelgoed.   Terwijl ik gefascineerd in een blatend pluche schaap kneep zocht mevrouw de juiste spulletjes uit voor haar kleine meid. ‘Geen schaap?’ vraag ik. ‘Nee, koekie heeft duidelijk in de folder omcirkeld wat ze wil hebben. ‘En waarom wil ze juist dat hebben dan?’, is mijn vervolgvraag. ‘Omdat ze dat leuk vindt. En daarnaast omdat haar vriendinnetjes dat ook leuk vinden. Er is dus al sprake van peer-pressure en cognitieve groepsvorming op die leeftijd.’ Het antwoord intrigeert me en terwijl ik dit overpeins rekenen we de spulletjes af. Wanneer we buiten in een top-40 nummer komen dat door een tegenoverliggende winkel uit de speakers knalt valt bij mij het kwartje. We worden omringd met zo veel materialistische zaken die gepresenteerd worden als een gelukmaker, dat we zijn gaan geloven dat we het moeten hebben om daadwerkelijk het geluk in onszelf te ervaren. Gevoelens van happiness, vreugde, voldoening en dankbaarheid worden tijdelijk naar boven gehaald tijdens of vlak na een aankoop, in de hoop dat we het veel grotere gat van ontbrekende zelfwaardering, happiness en voldoening binnen in onszelf kunnen opvullen met kunstmatige en tijdelijke happiness. Een indoctrinatie die met de komst erin geslopen is en waarvan we zijn gaan geloven dat het nu eenmaal zo is, zonder daarbij in acht te nemen wat de consequenties kunnen zijn. Het vervangen van intrinsieke happiness met dat van extrinsieke happiness levert op termijn juist meer ongelukkigheid op, omdat de behoefte van het vervullen van de intrinsieke happiness blijft bestaan, ongeacht hoeveel extrinsieke happiness je ook koopt. We zijn gaan geloven dat door spulletjes te kopen, waarvan anderen zeggen dat we die moeten hebben omdat het de beste, goedkoopste of meest trendy is, we niet meer binnen in onszelf het geluk hoeven te zoeken wat de betekenis geeft aan ons leven. Pilletjesmentaliteit Daarmee is een enorme paradigma-shift gekomen, iets wat ik het ‘Pilletjes-mentaliteit’ noem. Of je nu met hoofdpijn kampt, depressie of een kalknagel, tegenwoordig is vrijwel alles direct met een pilletje op te lossen. Instant gratification noemen ze dat in het Engels: je nu lekker willen voelen en je geen zorgen maken over de gevolgen in de toekomst. Die mentaliteit, bij frequente herhaling, maakt lui, zorgt voor brandjesblusserspolitiek en weerhoudt je er uiteindelijk van om te groeien in je eigen persoonlijke evolutie. En voor velen is dat punt al lange tijd geleden bereikt. Het lijkt een standaard geworden te zijn, een manier van leven waarvan unaniem is besloten dat dit het makkelijkst is; consumeren, consumeren, consumeren zonder de handen uit de mouwen te steken. Een vergelijking met de Amerikaanse economie komt al typend in me op. De VS, die op dit moment met een onnoemelijk hoge en niet af te lossen schuld zit (voornamelijk aan China) importeert al jarenlang goederen uit landen als China en India, zonder daarbij de branche in eigen land te stimuleren. Het gevolg: een onvermijdelijk economisch en maatschappelijk dieptepunt dat het land ooit heeft gekend. We hebben een wereld gecreëerd waarin de standaard, de norm is om voornamelijk te consumeren. Als schaapjes volgen we onze voorganger over de dam, onwetend dat er aan de andere kant een groter gevaar schuilt dan waar we vandaan komen. we volgen gehoorzaam, omdat iedereen op zoek is naar antwoorden op de vraag: waar vind ik werkelijk geluk? En in die zoektocht kijken we naar anderen om te zien wat zij doen, in plaats van te onderzoeken hoe we zelf het probleem kunnen oplossen. Slechts enkelen weten dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het geluk in hun leven en het antwoord binnen zichzelf vinden, en zij zijn dan vaak ook degenen die in dit leven werkelijk succesvol zijn. Mijn advies: stop being a sheep en volg je hart, in plaats van anderen. Onderzoek wat je van binnen gelukkig maakt en zoek daar meer van. Gelukkig zijn er al een aantal slimme schapen over de paradigmadam gegaan. Nu kijken wie volgt… Op ons succes. Robert