Praktisch Pessimisme

  Voor sommige mensen is het glas vrijwel altijd half leeg, voor anderen is dat gelukkig maar van tijd tot tijd. Hoewel niemand het leuk vindt om met een pessimistische instelling rond te lopen, heeft het toch een aantal krachtige kansen te bieden. Ik hou van werken, maar ik weet tegelijkertijd dat, wanneer ik te veel werk, er een reeks van gevolgen ontstaan die me helpen de controle te verliezen over mijn doorgaans gestructureerde leven; te laat naar bed, slechter en onregelmatiger eten, sporten uitstellen of zelfs overslaan, minder sociale contacten en daarnaast uiteraard ook nog kampen met een brein dat niet optimaal kan functioneren vanwege alle eerder genoemde beperkingen. Een alternatief om uit deze sleur te komen, was het nemen van de beslissing om er een tijdje tussenuit te gaan en vanaf een letterlijke afstand naar mijn business te kijken, aanpassingen te maken daar waar nodig en met nieuwe implementatieplannen te komen om voor een minder grote werkdruk en een juist grotere persoonlijkere vrijheid te zorgen. Toch duurde het lange tijd voordat ik de knoop doorhakte en deze tijd voor mezelf uittrok om te bepalen wat de volgende stappen zouden moeten gaan worden. Te veel angsten en doemscenario’s vlogen voorbij en weerhielden me ervan om een beslissing te nemen; wat als er een grote klant mij wil inschakelen?, wat als er iemand ziek wordt en ik niet thuis ben?, en zo nog tal van andere dwalende gedachten. Toch heb ik een oplossing kunnen vinden in een filosofie uit de oud Griek-Romeinse tijd: stoïcisme. Het stoïcisme was vooral bekend en werd veel gebruikt door keizers, bevelhebbers en militaire gezagvoerders. Een van de technieken die hieruit afkomstig is, heet negatieve visualisatie. Met negatieve visualisatie pak je de grootste angst- en doemscenario’s die je kunt bedenken, nog voordat je met een stappenplan begint, om een doel te bereiken. ‘Wat kan er allemaal misgaan?’ is hierin een goede vraag. In deze is negatieve visualisatie de voorbereiding in het praktische pessimisme – het is het definiëren van een gedetailleerde versie van je worst case scenario. In de praktische aanpak pak je een vel papier van A4 formaat, en schrijf je aan de linkerkant de worst case scenario’s op, die je kunt bedenken, als je je besluit, je uitdaging of dilemma aangaat. Voor mij was het veranderen van omgeving om nieuwe input te krijgen voor mijn business – voor jouw kan het veranderen van baan zijn, een nieuw project oppakken of het beëindigen van een relatie. In de tweede kolom schrijf je alle dingen op die je kunt doen, om het risico op het laten plaatsvinden van deze scenario’s, te minimaliseren. En in de laatste kolom schrijf je vervolgens alle acties op, die je kunt nemen, stap voor stap, om terug te komen waar je eerder was; om de status quo’ weer te behalen als het ware. Als laatste schaal je elke worst case gebeurtenis van 1 tot 10; 1 als zeer onwaarschijnlijk, en 10 als zeer waarschijnlijk te gebeuren’. Wat je zult zien is dat in de meeste gevallen je doemscenario’s eerder tot de categorie ‘zeer onwaarschijnlijk’ behoren (en waarschijnlijk hoog scoren op het gebied van positieve en/of veranderende impact op je leven), en dat je daarmee makkelijker de beslissing kan nemen om een bepaalde actie uit te voeren. Voor de doemscenario’s die hoger dan een 5 scoren heb je een actieplan, waar je direct mee uit de voeten kunt, om het probleem te tackelen. Naast negatieve visualisatie is er nog een tweede techniek die ik je wil voorleggen, en dat is Oefening. Ik doel hiermee op het oefenen van je worst case scenario’s. Zet bijvoorbeeld een aantal dagen per maand vast in je agenda waar je genoegen neemt met de in jouw ogen gekste kleding, omstandigheden en situaties die je kunt bedenken, en vraag jezelf af: is dit de situatie waar ik zo bang voor was? Wat je doet is jezelf blootstellen aan negatieve emoties, zoals angst, verlegenheid of een gebrek aan financiën, zodat je, wanneer je moeilijke beslissingen moet nemen, al gedrild bent en kunt handelen ondanks dergelijke emoties. Oefen dus je worst case scenario. Wat je zult merken is dat de meeste angsten die je hebt, gebaseerd zijn op het onderwaarderen van zaken, die het makkelijkst te verkrijgen zijn. Voordat je dus je doelen gaat definiëren, raad ik je daarom aan, eerst je angsten te definiëren. Daarmee ben je een enorme stap voor, op het bereiken van je doel, zonder dat je angst je in de weg staat. Op jouw succes,   Robert