Money talks. Maar niet voor de meeste mensen. We praten nog liever over de dood, politiek en religie dan dat we over onze persoonlijke financiën praten. Geld is voor velen nog steeds een taboeonderwerp. De gevolgen van de stilte die hangt omtrent het onderwerp van geld zijn terug te zien in de relaties die mensen hebben, de kwaliteit van leven dat ze ervaren, hun gezondheid, en de band met vrienden en familie. Maar waarom is geld nog steeds een taboe, en hoe doorbreken we deze stilte?
Zwijgen is Zilver
Er is niet één enkele reden te vinden waarom geld precies een taboeonderwerp is. Deze variëren van schaamte – mensen schamen zich om over geld te praten omdat ze geen geld gespaard hebben of omdat ze onwetend zijn op het vlak van financiën en bang zijn om “domme” vragen te stellen – tot relationele ruzies. Als er één partner in de relatie is die een “
spender” is terwijl de ander een “
saver” is, dan kan praten over geld een tricky topic zijn.
Psychologisch gezien zijn we
hard-wired om pijn te vermijden en plezier te vergroten. Dit zijn de twee hoofdredenen waarom we doen wat we doen. En als dat betekent dat door te zwijgen je pijn vermijd – al was het maar voor het moment – dan is dat voor velen een reden die goed genoeg is om het onderwerp te begraven.
Geld wordt door bijna iedereen gezien als een statussymbool. Hoe meer je hebt, hoe hoger je status in de maatschappij. Heb je weinig of geen geld, dan hangt daar ook de associatie aan dat je niet goed genoeg bent of niks waard bent. Hiermee is geld direct gekoppeld aan ons zelfbeeld, eigenwaarde en zelfvertrouwen. Door te geloven dat als we meer geld zouden hebben we ook meer waard zijn, volgen velen het pad van financiële rijkdom en roem boven dat van zelfontplooiing en het leveren van een substantiële bijdrage aan de maatschappij en de wereld.
Maar geld achternajagen om het geld, de roem en de status is anders dan het taboe doorbreken dat er bij jou op geld hangt. Als je niet zeker bent hoe je ten opzichte van geld staat – is het de bron van al het kwade of een potentiële kracht voor iets goeds in jouw leven en dat van anderen, dan is het niet vreemd dat je over geld zwijgt.
Dit alles ligt allemaal bovenop de grootste reden waarom mensen niet over geld praten: misplaatst fatsoen. Er zijn meer dan genoeg mensen die vinden dat je simpelweg niet over geld mag praten, zelfs niet als je worstelt met je financiën, hulp nodig hebt of een ander hierin kan helpen.
Hoewel je één van deze, meerdere of zelfs alle redenen zou kunnen begrijpen, helpen ze je niet in je persoonlijke rijkdom.
Volgens diverse onderzoeken is het niet bespreekbaar maken van geld een grote reden waarom veel mensen in echtscheiding komen te liggen. De ironie is dat juist wanneer er ruimte is om over geldzaken te praten de intimiteit en de betrokkenheid in een relatie toeneemt.
Het is niet makkelijk om iets over een onderwerp te weten te komen wanneer je er geen vragen over stelt.
Spreken is Goud
Veel van onze taboes over geld zijn er om sociaal ongemak te vermijden. Maar dat wil niet zeggen dat we niet over geld zouden moeten praten. En hoe eerder je begint, hoe beter.
Ik groeide op in een gezin met een modaal inkomen. Mijn vader was manager bij een luchvaartmaatschappij en mijn moeder zorgde de eerste 10 jaar fulltime voor de opvoeding van mij en mijn broer. Over geld hoefde ik me nooit zorgen te maken, en het concept van geld kreeg ik al op jonge leeftijd mee in de vorm van wekelijks zakgeld, beginnend met 5 cent, een jaar later een dubbeltje, daarna een kwartje enzovoorts. De focus voor mij en mijn broer als kind lag altijd op school en nooit op geld. Nu hoeven kinderen zich nooit zorgen te maken over geld, maar het zou ze goed doen om het wel te begrijpen. Ik zou niet willen dat een 5-jarige zou moeten uitzoeken hoe hij hypotheeklasten moet aftrekken of geld opzij moet zetten voor pensioen, maar een puber zou wel degelijk enkele
money-skills mogen hebben.
Ik zou ook stellen dat sommige sociale taboes over geld specifiek ontworpen zijn om je onwetend te houden. Sommige bestaan om andere rijker te maken.
Laat me je uitleggen wat ik bedoel.
Taboe 1: praten over inkomen
In de bedrijfswereld proberen werkgevers hun medewerkers zo min mogelijk te betalen als ze nodig achten om hen gelukkig te houden. Als ze je meer betalen dan nodig is, hebben ze gefaald in hun financiële verantwoordelijkheid. Onthoud dat degene die je salaris bepaalt, het niet uit eigen zak betaalt, maar wel een verantwoordelijkheid heeft jegens het bedrijf om te voorkomen dat je te veel wordt betaald.
Nothing personal uiteraard…
just business.
Dit betekent dat een collega die hetzelfde werk doet waarschijnlijk een ander salaris verdient voor hetzelfde werk. Als jullie met elkaar zouden praten, zou een van jullie ongelukkig worden en een opslag eisen. En dat is uiteraard niet goed voor de baas.
Daarom is praten over salarissen
not done.
Hoe meer werknemers weten, hoe meer werkgevers moeten betalen. Daarom moet je in het donker blijven tasten.
Taboe 2: Hoeveel je betaalt
Een ander geldonderwerp waar mensen liever niet over praten is hoeveel ze voor iets betalen.
Kijk, we kunnen allemaal opscheppen over hoeveel iets gekost heeft. Een paar nieuwe schoenen, een horloge of een gadget; in sommige gemeenschappen lijkt het opscheppen over hoeveel iets kost eerder een onderbouwing te zijn van iemands status, dan dat het een taboe is.
Maar kijk eens naar praktischere zaken, zoals een renovatie aan je auto of woning. Of beter nog, wat je betaalt voor je mentale, emotionele en psychische welzijn.
Vorig jaar deed ik een opleiding in Sexuological Bodywork – een belangrijk onderdeel voor mij persoonlijk, maar ook iets dat ik inzet voor enkele van mijn klanten, omdat ik zie dat seksualiteit (net als geld) een behoorlijke lading voor mensen draagt. Toen ik aan een aantal vrienden liet doorschemeren dat ik hiermee bezig was, kreeg ik de voorzichtige vraag: "Als je het niet erg vindt om te delen, mag ik je dan vragen wat het je gekost heeft?” – Zo’n €750 per weekend, vlucht en accommodatie niet inbegrepen.
Praten over geldzaken, bijvoorbeeld in specifieke zin over beleggen is ook een onderwerp waar veel over gezwegen wordt. De meeste mensen die investeren, beleggen of
traden en ouder zijn dan 50, hebben daar ‘een mannetje’ voor. Iemand die het werk voor ze doet, maar doorgaans te veel commissie vraagt voor de handelingen die hij doet.
Met het
Do It Yourself (DIY) principe van tegenwoordig, vergemakkelijkt door het internet, zijn veel kosten aanzienlijk lager komen te liggen dan voorheen. In plaats van de gebruikelijke 3 tot 4 procent per transactie, betaal je bij sommige (internationale) investeringsmaatschappijen slechts 0,25%. Op €10000 is dat een verschil van €375 dat je laat liggen. Zowel zonde als zielig, omdat mede door de onwetendheid alsook de onwelwillendheid om hierover te praten je een dief van eigen portemonnee blijft.
Taboe #3 – Praten over schulden
Schuld is schuld. Het is wat je iemand anders verschuldigd bent. Maar het is zoveel meer dan dat.
Mensen met schulden zijn slecht, toch? Behalve voor hypotheken. En autoleningen, want je hebt een auto nodig om naar het werk te gaan. En studieleningen ... want, nou ja, onderwijs is goed. En schulden in verband met medische kosten. Omdat je liever schuld hebt dan ziek bent.
We hebben allemaal schulden. Voor sommigen is het een creditcardschuld met hoge rente. Voor anderen is het een hypotheek met een lagere rente of een studielening. Maar het is nog steeds schuld.
Simpel gezegd: je bent iemand anders geld verschuldigd.
Als praten over schulden taboe is, houdt het mensen meer in schulden. Dat is precies de reden waarom de AA of de NA zo goed werkt – vanwege het ondersteuningssysteem.
Als je je schulden als onderwerp kunt delen met vrienden en familie, je ondersteuningssysteem, kunnen ze je helpen. In het beste geval kunnen ze je verantwoordelijk houden en een vinger aan de pols houden. In het slechtste geval mag je dit onderwerp ter sprake brengen waar je je voor schaamt (als je je niet zo voelde, zou het geen taboe voor je zijn) en het bespreekbaar maken. Je ontkracht het taboe en de emoties die ermee gepaard gaan.
En als er helemaal niets anders meerop zit, dan zullen ze je niet meer vragen dure dingen te doen, zodat je schulden niet groter worden.
De enige mensen die niet willen dat je erover praat, zijn de mensen die rente over je schuld innen. Die hebben liever dat je blijft betalen
Ik snap dat praten over geld taboe is. Ze bestaan omdat ze vaak leiden tot ongemakkelijke gevoelens, en niemand wil graag over ongemakkelijke gevoelens praten.
Je inkomen kan een emotioneel onderwerp zijn, omdat het vrijwel altijd gelieerd is met eigenwaarde. Salaris is het enige meetbare aspect van je werk- het is moeilijk om geluk, voldoening, groei en andere aspecten van waarom je werkt te meten. Erachter komen dat je meer verdient dan je krijgt kan pijnlijk zijn, vooral als een groot deel van je zelfbeeld verband houdt met je salaris.
Het kan gevoelens van wrok, jaloezie en andere negatieve emoties oproepen die opwegen tegen de waarde van het delen van kennis. Hoewel ik erken dat het een beetje een egokwestie is (waarom zou je je op een bepaalde manier voelen als iemand anders je meer zou betalen?), is het wel de wereld waarin we leven. Daarom is het belangrijk om met eerbied en voorzichtigheid het onderwerp van geld bespreekbaar te maken, maar zeker niet in zijn geheel te vermijden.
Hier is mijn vraag voor jou: welk geldonderwerp vind jij lastig om te bespreken, en wat heb je nodig om het gemakkelijker bespreekbaar te maken?
Laat hieronder je reactie achter en ik kom er bij je op terug.
Op jouw succes,
Robert
Als je dit artikel over het taboe van geld waardevol vond, dele het dan met mensen uit je netwerk door op de sociale mediaknoppen te klikken zodat zij ook van deze waardevolle informatie kunnen profiteren.
PS: kom je steeds weer die momenten tegen waarin je niet sterk in je schoenen staat? Is het tijd om echt de basis te leggen voor een leven van zelfvertrouwen en eigenwaarde? Download dan hier mijn gratis boek Sterker Dan Ooit.
Lees dit ook
Heb je je ooit afgevraagd waarom sommige leiders opvallen, terwijl anderen onopgemerkt blijven? Leiderschap in de moderne bedrijfswereld gaat verder dan het dragen van de titel; het vereist een unieke combinatie van vaardigheden, inzicht en empathie. Laten we dieper ingaan op wat effectief leiderschap in de zakelijke arena echt betekent.Het DNA van LeiderschapLeiderschap is geen
Read More
De zomer nadert langzaam maar zeker zijn einde. Met de tweede helft van het jaar om de hoek begint voor velen de terugkeer naar werk, regelmaat en structuur. Maar is dat waarnaar je terugkeert ook wel echt dat wat je gelukkig maakt? Ondanks de afleiding van de zomer leven we nog steeds in roerige tijden. Tel
Read More
Wanneer je ooit een traumatische ervaring hebt meegemaakt, dan blijven de herinneringen en de daaraan gekoppelde emoties op onderbewust niveau actief. Zonder erbij stil te staan neem je je reactie op dat trauma met je mee en loop je als het ware door een onzichtbaar mijnenveld van je mind, wachtend tot je een keer een
Read More
Over de auteur
Robert van der Wolk werkt al meer dan 20 jaar als psychotherapeut, internationaal spreker, trainer en life-coach. Zijn werk heeft duizenden over de hele wereld geïnspireerd om het beste in zich naar boven te halen. Wil jij ook meer in je persoonlijke of professionele leven - boek dan nu een gratis strategiegesprek en start met de creatie van jouw onbegrensde leven.
Robert van der Wolk werkt al meer dan 20 jaar als psychotherapeut, internationaal spreker, trainer en life-coach. Zijn werk heeft duizenden over de hele wereld geïnspireerd om het beste in zich naar boven te halen. Wil jij ook meer in je persoonlijke of professionele leven - boek dan nu een gratis strategiegesprek en start met de creatie van jouw onbegrensde leven.
Robert van der Wolk werkt al meer dan 20 jaar als psychotherapeut, internationaal spreker, trainer en life-coach. Zijn werk heeft duizenden over de hele wereld geïnspireerd om het beste in zich naar boven te halen. Wil jij ook meer in je persoonlijke of professionele leven - boek dan nu een gratis strategiegesprek en start met de creatie van jouw onbegrensde leven.