Beheers emoties in 5 stappen

Heb je ooit wel eens afgevraagd hoe we onze emoties kunnen beheersen? Een aantal blogs geleden heb ik geschreven over angst, en hoe het kan helpen om te groeien. Het lijkt wel alsof elke emotie willekeurig komt, als we ons goed voelen, voelen we ons goed, en als het shit is, kan er op dat moment niets aan gedaan worden om die emotie te veranderen.

Emoties komen en gaan, dat is een feit. Het engels legt dat goed uit door het woord emoties op te breken: e-motion, ofwel energy in motion. Een emotie is energie in beweging, en dat is markbaar. Maar emoties of gevoelens worden bepaald door jouzelf, en dat is wellicht nieuw.

Vaak laat je je leiden door wat er buiten jezelf gebeurt, en daarop reageer je dna. Iemand dringt voor in de rij bij de kassa van de supermarkt of op de andere rijbaan in de file, en direct komt er een gevoel naar boven (vaak irritatie of boosheid). Je zou dan kunnen zeggen dat de ander de trigger, dus de oorzaak is van jouw irritatie of boosheid, maar het tegendeel is waar.

Emoties hoeven namelijk niet altijd opgevolgd te worden door actie. Het is net als gedachten. Hoe vaak heb je een gedachte gehad, sterk of zwak, positief of negatief, waar je uiteindelijk niets mee hebt gedaan? Als ik naar mijn eigen leven kijk, dan is dat best vaak. Zo is dat ook met emoties.

Een emotie is er om te erkennen, maar lang niet altijd om actie op te ondernemen, of zelfs door te laten consumeren. Wat ik hiermee bedoel is dat het een keuze is die je kunt maken om mee te gaan in de emotie, of de emotie enkel te signaleren, te erkennen en weer los te laten. Klinkt vreemd misschien, maar het werkt.

1. Bewustwording van de trigger

Stap 1 is je bewust worden van de trigger. Wie of wat zorgt voor het gevoel wat je ervaart? Zodra je weet hoe jouw knoppen ingedrukt worden, heb je de koe bij de horens.

2. Welke emotie is dit?

Stap 2 is je bewust te zijn van de emotie die je ervaart. Meer niet. Pijn, verdriet, boosheid, irritatie, angst, depressie. Tony Robbins categoriseert 10 verschillende emoties, en allen kunnen variëren in sterkte. Belangrijk is om je bewust tte zijn van wat je voelt. En soms is dat al genoeg om even mee zoet te zijn.

3. Erken de emotie

Stap 3 is het erkennen van de emotie. Dit is wat anders dan je bewust zijn van wat er in je leeft. Erkenning geven aan je gevoelens staat in zekere zin gelijk aan het erkennen van een andere persoon in de ruimte: wanneer je aangesproken wordt door iemand en je reageert niet, is de kans groot dat de ander het nog eens probeert. En nog eens, en nog eens enzovoort. Net zo lang, en wellicht op een luidere toon, totdat je reageert. Bij emoties werkt dat hetzelfde. Een interne stem blijft net zo lang in je hoofd doorgaan, totdat je of het stopt of gek wordt en je jezelf verliest in ontsnappingsgedrag.

Erkenning geven aan een emotie is erg simpel. Net als bij een gesprekspartner kun je in dialoog gaan met jezelf door – eventueel in gedachten – in te gaan op de stem in je hoofd. Wat je zegt is dan wel van cruciaal belang!

4. De Emotie Serieus Nemen

Stap 4: neem je emotie serieus. Dat wil zeggen, ga de dialoog aan of zorg er op zijn minst voor dat je de aanwezigheid van de emotie erkent (stap 3). Woorden als ‘Rot op’, ‘Ga weg’ of ‘Stil!’ werken niet. Probeer dat maar eens in een gesprek met een andere persoon. Het gesprek kan dan snel ontsporen of vlam vatten. Het gaat er juist om de emotie serieus te nemen. Dit kun je doen door bijvoorbeeld deze one-liner te gebruiken: Bedankt voor het delen.

Je kunt ook de diepgang in gaan, maar daar heb je ten eerste de tijd voor nodig en ten tweede de bereidheid om de diepte in te gaan. Dit kan wel, en het heeft meer effect als je dit met een coach of therapeut doet. Die weet vaak gerichter het gesprek te sturen tot een gewenst eindresultaat.

5. Wat is de betekenis van deze emotie?

Stap 5 (optioneel) is eigenlijk in aanvulling op wat ik in de vorige alinea heb beschreven, en dat is uitzoeken wat de betekenis is van de emotie die je voelt. Elke emotie heeft namelijk iets te vertellen wat ter ondersteuning is voor jou als persoon. Dit is misschien lastig om te slikken, maar elke emotie, ook de negatieve, zijn er om jou te helpen. Zo is angst een advies dat je je beter zou kunnen voorbereiden op datgene waar je bang voor bent, en is boosheid niets anders dan een signaal dat je er op attendeert dat jij of een ander jouw norm hebt overschreden.

Als je weet dat een emotie niets anders is dan energie in beweging (energy in motion), en je weet dat jij de baas kunt zijn over jouw emoties, en je weet hoe je dit kunt toepassen op die gebieden in je leven waar je tot nu toe geleid werd door jouw emoties, dan heb je een enorme stap gezet in het optimliseren van je leven.

Weet dat je altijd een keus hebt. Je kunt er in mee gaan, of maar het is geen noodzaak. En wederom geldt: hoe vaker je oefent, hoe sterker en beter je er in wordt.

Op jouw succes!

Robert